विद्याको तिरसना

नेपालीमा उखानै छ जस्लाई तिर्खा लाग्छ उ खोलो धाउँछ । यो उखानको अर्थ खोल्न उदाहरण दिनु पर्दा अर्जुन बोहरा सुयोग्य पात्र ठहरिन सक्छन् । उनलाई विद्याको तिर्खा लागेको हो । त्यो तिर्खा मेटाउन उनी दिनहुँ चार घण्टा पैदल ओहर दोहर गर्छन् । नेपालीमा अर्को उखान पनि छ खाने मुखलाई जँगाले छेक्दैन । बोहरा शारिरिक अवस्थाले कम्जोर हुँदा हुँदै पनि ज्ञानको तिस्रना मेटाउन उनी उकाली ओराली जाने आउने गर्छन् दिनदिनै । यस अर्थमा बोहर दुई उखानको उदाहरण दिन मिल्ने गतिला व्यक्ति हुन ।
विस २०४७ सालमा जन्मेका बोहराको देब्रे हात राम्रोसँग चल्दैन । उमेर अनुसार हात बढेको त छ तर यो अरु सामान्य हात जस्तो आफै यता उता पटक्कै गर्दैन । दाहिने हातले समाएर जता लैजान्छ तव मात्रै उतै लाग्छ यो देब्रे हात । उनको देब्रे खुट्टो केही सानो छ । के भएर यस्तो भएको हो ? भनेर सोध्दा बोहराले 'सानैमा लडेपछि ययस्तो भएको हो' भन्ने आवाबुबाको उत्तर मात्रै दोहराउन सक्छन्, के भएको हो उनैलाई थाहा छैन । अनि उनको आँखा पनि सामान्य छैन । चस्मा लगाउने बोहराले टाढाको दैख्न सक्दैनन् ।
तर यति हृँदा हुदै पनि उनी स्कुल धाउन छाडेका छनन् । चितवन दारेचोक गाविसको वडा नं. ४ तामिना रहेको उनको घरबाट मुग्लिन बजारमा रहेको त्रिभुवन बराहा मावि आउन अरुलाई एक घण्टा लाग्छ । उनी दुई घण्टा लगाएर स्कुलसम्म आउँन् । जान पनि उति नै समय लाग्छ । बाटो सजिलो छैन । जंगलले ढाकेको बाटो उकालो र भिरालॊ छ । गेग्रेटो पनि भएकाले होस पुराएर हिड्नु पर्छ । तै पनि उनी निरन्तर स्कुल आइ रहेका छन् । उनी अहिले कक्षा १० मा पढ्छन् ।
गत वर्षको कक्षा १० को टेष्ट परीक्षमा उनी फेल भएछन् । हार नमानेर फेरि पढेका हुन् पास गरेरै छाड्ने प्रणका साथ । कक्षा १० मा पुगेपछि गाउँका धेरै तल मुग्लिन बजारमै कोठा खोजेर बस्छन् । ट्युशन कोचिङ पढ्छन् । तर पहाडी पाखोमा मिहनेत मजदुरी गर्ने अर्जूनका बाबु आमासँग त्यति धेरै धन छैन जसका कारण उनी बजारमै बसेर थप पढ्न सकुन । अनि उनी आफ्नो ताकतले जे जति भ्याउँछ त्यसैको आधारमा एसएलसी कटाउने योजनामा छन् । दुई दुई घण्टा हिडेर आइजाइ गर्दा उनको ज्यान थकाइले थिलो थिलो हुन्छ । थाकेको ज्यानले राम्रोसँग पढोस पनि कसरी । धन्न उनले घरको अरु काम गर्नु पर्दैन र केही राहत भएको छ ।
तीन भाइ र एक बहिनी मध्ये उनी जेठा हुन् । कान्छो भाइ र बहिनी पनि उनी पढेकै स्कुलमा कक्षा सातमा पढ्छन् । माइलो भाइ पढ्दा पढ्दै छाडेर माओवादीमा लाग्यो, अनि छापामार भएर क्यान्टोनमेन्टमा बस्यो । बाँकी रहेका भाइ र बहिनीलाई राम्रोसँग पढाउने र आफुले पनि सके जति, मिले जति पढ्ने अभिलाशा बोकेका छन् अर्जुनले । कक्षामा पाँचसम्म गाउँकै प्राथामिक विद्यालयमा पढे उनीहरुले । पाच पास भएपछि तल धाउनु पर्ने आपत आएको हो उनीहरुलाई ।
मुग्लिनको त्रिभुवन बराहा माविमा कक्षा छमा भर्ना भएका वर्ष अर्जुन फेल भएछन् । गाउँको स्कुलमा थोरै थिए मुग्लिनको स्कुलमा विद्यार्थी नै धेरै । नयाँ साथी नयाँ शिक्षक अनि अशक्त ज्यानले ओहर दोहर गर्नु पर्ने अवस्था ॥ जसका कारण फेल भए भन्छन् अर्जुन । त्यसरी नै गत वर्ष पनि उनले धक्का बेहोर्नु परो । तर हरेस नखाएका अर्जुन किताव बोकेर उकालो चढ्ने भिरालो झर्ने गरि रहेका छन् । ठाउँ ठाउँमा बनेका चौतारामा थकाइ मार्छन । सँगैका साथीले उछिने भनेर हतार पनि गर्दैनन् । विस्तारै हिडे पनि लक्ष्य भेटिनेमा उनी विश्वस्त छन् ।